این عمارت زیبا قرار بود موزه شود/ سرنوشت مبهم اولین موزه ورشو ایران

به گزارش خبرنگار مهر، خانه های تاریخی بروجرد ظرفیتی منحصر به فرد در جذب گردشگران و استفاده برای کاربری‌های فرهنگی، موقعیتی و گردشگری را برای بروجرد رقم زده است که باید از این ظرفیت حداکثر استفاده را برد.

در حال حاضر مطابق برخی آمارها شهرستان بروجرد با 400 اثر ارزشمند تاریخی و بیش از165اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی رتبه خوبی را از نظر آثار تاریخی به خصوص خانه های تاریخی به خود اختصاص داده است به طوریکه این خانه ها هم از نظر ارزش و قدمت و هم از نظر تعداد در غرب ایران بی نظیر هستند.

این در حالیست که این خانه ها امروز نیازمند مرمت و تغییر کاربری هایی به سمت فرهنگی هستند به طوریکه می توان از پتانسیل موجود در این بخش برای راه اندازی موزه های مختلف در بروجرد استفاده کرد.

پیش از این نیز خبرگزاری مهر در گزارشهایی بر ضرورت استفاده از فضای خانه های تاریخی مانند افتخارالاسلام و خانه تاریخی آیت الله بروجردی برای ایجاد فضای فرهنگی و ترویج فرهنگ دینی تاکید کرده بود.

از دیگر خانه های تاریخی بروجرد عمارت بیرجندی است که با فضایی زیبا و معماری حیرت انگیز با توجه به وعده مسئولان میراث فرهنگی استان قرار بود تبدیل به نخستین موزه ورشو ایران شود تا هم از ظرفیت این خانه تاریخی استفاده شده و هم هنر - صنعت زیبای ورشو به گردشگران و مسافران معرفی شود.

این خانه تاریخی از یک ورودی در سمت جنوب با راهروی دالان مانند به حیاط خانه متصل می شود. حیاط خانه در مرکز عمارت قرار دارد و حوضی سنگی در میان آن و دیوارهای پیرامون با طاقنماهای آجری نماسازی شده است.

در سمت شمال حیاط عمارت اصلی خانه و در سه طبقه ساخته شده است که طبقه همکف 80 در ارتفاع سانتی متری از حیاط قرار دارد و دارای سه اتاق با پوشش سقف طاق ضربی بوده که از داخل با هم ارتباط دارند.

راه دسترسی به طبقه اول از راه پله و ورودی نیم دایره قوسی از سمت حیاط است. این طبقه دارای پوشش سقف تیر چوبی است و متشکل از سه اتاق بزرگ با پنجره های بزرگ ارسی بوده که با حیاط ارتباط بصری دارند.

همچنین طبقه دوم که دسترسی به آن در امتداد راه پله طبقه پایین است تک اتاقی است که "شاه نشین خانه" محسوب می شود این اتاق کوچک دارای یک پنجره ارسی ظریف و پرکار است و ویژگی آن داشتن نقاشی های متنوع بر روی گچ و چوب مربوط به دوره قاجار است.

وجود نقاشی هایی که بر روی دیوار طاقچه ها و سقف شاه نشین عمارت وجود دارد گرایش به فرهنگ اروپایی در ایران در دوران قاجار را به نمایش می گذارد.

این فضای بی نظیر علاوه بر ارزشمندی به سبب تاریخی می تواند در جایگاه نخستین موزه ورشو ایران گردشگران زیادی را از جای جای کشورمان و حتی دنیا به بروجرد بکشاند.

مسئولان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان پیش از این خبر داده بودند که شهرستان بروجرد به عنوان قطب هنر - صنعت ورشو به زودی صاحب اولین موزه تخصصی ورشو کشورمی شود تا امیدواری به ماندگاری این یادگاری کهن شکل بگیرد.

به همین منظور مسئولان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد خانه تاریخی بیرجندی را برای احداث اولین موزه تخصصی ورشو ایران معرفی کردند و مرمتها برای آغاز به کار خانه ای با کاربری فرهنگی شروع شد.

در همان زمان توافقی میان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد و شهرداری این شهر منعقد و مقرر شد که این موزه تا پایان سالجاری به بهره برداری برسد تا در معرض دید مسافران نوروزی قرار گیرد.

این در حالیست که دست بر قضا هم مدیر کل میراث فرهنگی استان لرستان جای خود را به مدیر کل جدید داد و هم شهرداری بروجرد شاهد تغییرات در سطح مدیریتی بود و حال این بیم وجود دارد که این تصمیم مهم در مکاتبات اداری گذشته جا بماند و این مطالبه مردم بروجرد عملیاتی نشود.

به هر روی هر چند پیگیریهای خبرنگار مهر برای اطلاع از وضعیت اولین موزه ورشو ایران به جایی نرسید ولی امید می رود انتشار این گزارش واکنش مسئولان امر را برای تعیین تکلیف این موضوع در پی داشته باشد، موضوعی که برای معرفی صنایع دستی و میراث تاریخی بروجرد حیاتی بوده و یک تیر و دو نشان محسوب می شود.

صنعت ورشوسازی در گذشته های نه چندان دور در شهر بروجرد رونق فراوانی داشت و بخش وسیعی از بازار قدیمی این شهر را به خود اختصاص می داده است. گستردگی این هنر به حدی بوده است که نام شهر بروجرد و ورشو با هم آمیخته شده است.

هنرمندان دیار بروجرد با استفاده از فن چکش کاری و خم کاری با استفاده از دستگاههای ساده و نیروی بازوی خود، به خلق آثار فلزی بسیار زییایی از ورقهای ورشویی می پرداختند که از جمله می توان به ظروف غذاخوری، سماور، سینی، قندان، چایدان، گلاب پاش و ... اشاره کرد.

هنر ورشو که خود آمیخته از دو هنر مجزای قلم زنی و ورشوسازی است متاسفانه امروز با محدودیت هایی مواجه است که این هنر را به خوابی عمیق فرو خواهد برد ولی با این وجود هنرمندان بروجردی بیکار ننشسته و بزرگترین سماور زغالی دنیا را به دست توانمندشان نقش آفریدند.

به هر روی امروزه به همت هنرمندان عرصه ورشو در بروجرد این هنر - صنعت در سطح جهانی نام بروجرد را شهره ساخته و برای تکمیل این شهرت جهانی نیاز است که مسئولان امر قدمی جدی برای راه اندازی نخستین موزه ورشو ایران در بروجرد بردارند، موضوعی که یکی از مطالبات جدی مردم فرهنگ دوست بروجرد است.

...................

گزارش و عکس: پویا اتحاد